Via POTvis zetten we bijvangst – vis die doorgaans terug overboord wordt gegooid – op de kaart. We zoeken samen met Oostendenaars naar verrassende recepten en bewaartechnieken. Steenbolk, schar, pieterman… Onbekend maakt onbemind. Vergeet de traditionele soorten als tong en kabeljauw, ga voor bijvangst!
Inleggen, pekelen, fermenteren… technieken die vis niet alleen langer bewaren maar vaak ook nog lekkerder maken. Met POTvis gaan we samen met Antenne en Economisch Huis op zoek naar bijzondere methoden om iets lekkers te maken met die Noordzeevis. Wie deelneemt, krijgt de kans om samen te werken met lokale chefs om het recept te verbeteren. Elk recept creëert bovendien ook kans tot tewerkstelling en opleiding.
Kunstenaarscollectief Lucinda Ra gaat aan de slag met de verhalen en tradities achter die recepten. Eindstop: een groots evenement in De Grote Post waarbij alle innovaties en artistieke creaties aan het publiek worden voorgesteld.
Zoeken naar evenwicht
Wetenschappelijk directeur bij het ILVO (Instituut voor Landbouw-, Voeding- en Visserijonderzoek) Hans Polet geeft meer uitleg over die bijvangst. Hij heeft zelf géén achtergrond in de visserij. In de jaren negentig belandde hij als marien onderzoeker toch in de sector.
“De visserij is een heel gesloten wereld”, steekt hij van wal. “Maar wat ik er zo boeiend aan vind: je hebt aan de ene kant de natuur, het ecosysteem en aan de andere kant de economie. Hoe kan je die twee verzoenen? Dat raakt de essentie van hoe we als mens omgaan met de planeet, vind ik. Hoe vind je een evenwicht tussen schade aanbrengen en de behoefte die we hebben om uit de natuur te oogsten?”
Steenbolk en schulletjes
“Een visser gaat op zee om een doelsoort te vangen. Denk aan kabeljauw, tong, schelvis, wijting”, gaat Hans verder. Waar wij dan niet altijd stil bij staan, is dat er vaak andere vissen in het net belanden dan diegene die wij graag op ons bord zien. Of plastic afval of organismen zoals kwallen en zeesterren. “Soms zitten er ook soorten bij die niet aan wal gebracht mogen worden, omdat ze te klein zijn of omdat het een beschermde soort is. Dat gaat allemaal overboord.”
“Toch gaan er ook soorten terug in het water die lekker zijn. Maar mensen kennen het niet en ze kopen het dus niet. Voor de vissers is het dan niet commercieel interessant om die aan te voeren. Dat gaan dan bijvoorbeeld over een soort als steenbolk, heel lekker in vissalade. Of ik denk ook aan scharren – schulletjes zoals we in Oostende zeggen. Lekker, komt veel voor en is niet overbevist.”
Haringvisserij
“Ik geloof dan ook heel hard in een project als POTvis”, zegt Hans. “Waarom komen mensen naar de kust? Toch ook om die vissersbootjes in de haven te zien, een lekker lokale vis in een restaurantje te eten. Vis is dikwijls anoniem, maar vaak zit er een boeiend verhaal achter: een recept, een historie. Mijn droom? Nieuw leven in de kustvisserij blazen. Ik denk dan bijvoorbeeld concreet aan de haringvisserij. De haringrokerijen in Oostende waren legendarisch. Hoe mooi zou het niet zijn om opnieuw haringvisserij in Oostende te organiseren? Industriële visserij en kleinschalige, duurzame kustvisserij kunnen perfect naast elkaar bestaan.”
En de favoriete bijvangst van Hans? “De pieterman. Een héél lekkere vis!”
Heb jij een handige bewaarmethode of een creatieve bereidingstechniek die lokale Noordzeevis tot zijn recht laat komen?
Stuur jouw idee tot en met 30 september 2025 via oostende.be/potvis.