Het vrouwelijk lichaam en het verhullen of onthullen ervan. Dat is de essentie van Bare Body van Gedachtegang (Margot Jansens en Jakobe Geens). Een intieme, krachtige solo die de toeschouwer een vrouwenlichaam laat bekijken, maar die ook terugkijkt en vragen oproept. Wie is er zichtbaar? Wat is er zichtbaar en hoe beïnvloedt het onzichtbare wat de toeschouwer denkt? Welke manieren bestaan er om naar een lichaam te kijken?
In tijden waarin grenzen steeds scherper worden geformuleerd is zo’n onderzoek uitdagend. Jakobe is de danseres op scène en Margot verzorgt de regie. Inside body en outside body, zo noemen ze het zelf. We spraken in aanloop naar KIEM met inside body Jakobe.
Interview Ronald Verhaegen
© Naser Kianersi
Jakobe “Ik heb mijn bachelor dans & circus behaald in Stockholm. Tijdens mijn laatste jaar kwam de #metoo-beweging opzetten en die bracht me op het idee van deze voorstelling. Ik vroeg me af: wat laat je van jezelf zien en hoe geef je de grenzen aan?”
“Ik werkte toen ook in een burlesk cabaret. Hoe dansers daar omgingen met hun gender vond ik interessant. Het accentueren van vormen, het claimen van je eigen lichaam en hoe je het laat zien. Ze deden dat vanuit eigen kracht. Heel anders dan bijvoorbeeld vrouwelijkt naakt bij standbeelden. Daar zie je vrouwen vaak als lustobject of muze. Ze lijken de controle over hun lichaam en over wat ze willen zeggen te hebben verloren. Bare Body gaat over het terugclaimen van zeggenschap.”
Hoe heeft de voorstelling zich ontwikkeld?
Jakobe “In gesprekken met Margot. Omdat ik vertrek vanuit beweging kan ik me soms verliezen in woorden en dan is Margot er om dat op te vangen. Zij heeft theaterwetenschappen gestudeerd en kan refereren aan andere kunstenaars of schrijvers. Ik zit erin, lichamelijk. Ik ben met de zaadjes van deze voorstelling gekomen. Margot nam eerst de rol op van dramaturg, maar door de intense wisselwerking werd het eigenaarschap heel blurry en is ze op natuurlijke manier de regisseur geworden.Ik ben een gevoelig en intuïtief iemand en Margot heeft meer afstand en plaatst wat we doen binnen een kader.”
Hoe je bevrijden?
Wat opvalt op scène is de rok die je draagt. Hoe draagt die bij aan het verhaal?
Jakobe “Vanuit fysiek onderzoek ging ik kijken bij verschillende culturen, zoals flamenco en buikdansen. Inspirerende dansstijlen omdat ze de vrouw sensueel in beeld brengen. Bij flamenco gaat het voor mij ook over een soort van woede en over ruimte innemen. Buikdansen maakt dan weer heel veel los, letterlijk. Een dans vanuit de heupen. Met focus op de plek waar vrouwen baby’s dragen en waar hun seksualiteit zit. Een goed vertrekpunt om onze choreografieën te maken.”
“De rok die ik draag is afgeleid van de bata de cola, de rok die een flamencodanseres draagt. Die rok wordt ook ‘het dragen van mijn moeder’ genoemd. Het intergenerationele aspect vond ik interessant. Hoe trauma’s van vrouw op vrouw worden overgebracht. Mij gaat het er dan om hoe je je daaruit kan bevrijden. Ook letterlijk.”
“De rok weegt drie kilogram en is van huidkleurig leer gemaakt. Ik speel met het veranderen van vorm, waarbij lichaam en vormen in elkaar overvloeien.”
Na het applaus het naaktst van al
De schaarse belichting is ook heel belangrijk.
Jakobe “Dat heeft te maken met het naakte en met de complexiteit rond het kijken naar naakt. Bij het aan- en uitkleden hebben we geprobeerd om het sensuele te omzeilen, we willen het lichamelijke in the picture zetten. Door te werken met schaarse belichting ervaar je het lichaam in zijn geheel, is er meer focus op het animalistische van het lichaam. Daarnaast creëren we zo ook een intieme sfeer.”
Voel je je comfortabel om naakt op scène te staan?
Jakobe “Het moment na het applaus, op het einde van de voorstelling, dan voel ik me het naaktst van al. (lacht) Het naakte op zich, daar heb ik geen probleem mee. Ik train mijn lichaam al jaren. Met of zonder kleren, dat bepaalt niet of ik me al dan niet naakt voel. Het ligt soms meer bij de buitenstaander, de toeschouwer, die een grotere schaamte voelt rond het naakt zijn dan ikzelf.”
“Het meest oncomfortabele voor mij is om in repetitieruimtes te komen waar de vloer heel vuil is. Dan wordt het wel een ding. (lacht)”
Met Gedachtegang streven jullie naar het openen van nieuwe ruimtes, nieuwe manieren van kijken. Hoe slaag je daarin met Bare Body?
Jakobe “Ik werk vanuit beweging en ik vind het belangrijk om het publiek ook mee in beweging te krijgen. Of dat nu letterlijk is - dat mensen als ze thuiskomen hun kleren uittrekken en vrij ronddansen - of figuurlijk, dat maakt mij niet uit. Daarnaast vind ik vrijheid een heel belangrijk thema. Net als ruimte kunnen innemen. En blijkbaar moest dat dan naakt voor mij. (lacht)”
Naar welke voorstelling op KIEM kijk je uit?
Jakobe “Ik ben zelf wel benieuwd naar GIJ ZIJT HET van Jozefien Mombaerts en Johan Heldenbergh. Het begint met een vraagstelling die raakt: 'Zou u meer liefhebben en meer lijden, of minder liefhebben en minder lijden?' Ik ben zelf geen fan van te veel tekst, mijn taal is bewegingstaal. Maar het prikkelt en maakt nieuwsgierig hoe ze dit thema tackelen, of is het eerder omarmen?”
Bare Body van Gedachtegang speelt op zondag 1 oktober om 17u op KIEM. Haal hier je tickets.
