De Grote Post

Geert Belpaeme: "de clown zet ons wereldbeeld op losse schroeven"

"Ik voel een grote verwantschap met clownerie in mijn werk," zegt Geert Belpaeme. Niet met het uiterlijk van clowns - Geerts vroegere werk is visueel vaak net sober en minimalistisch -, eerder met de fysieke taal: een vorm van zich gedragen en bewegen die het alledaagse achter zich laat en toch ook geen dans is. 

door Phéline Thierens

"De bewegingstaal van een clown heeft veel gemeen met slapstick en is vooral gekend uit de stille films van Charlie Chaplin, Buster Keaton of Laurel & Hardy." Maar dat zijn niet onmiddellijk de voorbeelden van Geert Belpaeme. "De clown, zoals we die nu kennen en onmiddellijk voor de geest kunnen halen, vind ik niet de meest interessante figuur. In mijn huidig onderzoek kijk ik vooral terug naar de clownstraditie van eind negentiende, begin twintigste eeuw. De fictieve documentaire Il Clown van de Italiaanse regisseur Federico Fellini illustreert die traditie - voor het grootste deel al verdwenen in de tijd waarin Fellini zelf floreerde - heel mooi."

"Clownerie heeft iets grotesks, één en al pretentie, maar soms ook iets kinderlijks en tegelijk agressief. Al gaat het in Please (don't) let me be (mis)understood niet zozeer om de performer die een clownsfiguur speelt, dan wel om de abstracte code waarbinnen de performer zich begeeft, gebald in een figuur die ons wereld- en mensbeeld fundamenteel op losse schroeven zet." Die code heeft, in hoe Geert tot nu toe uit zijn onderzoek begrijpt, veel te maken met hoe je een verhaal opbouwt en waar je aandacht voor genereert. "Het is een spel dat je als performer expliciet met je publiek speelt. In deze voorstelling wordt het publiek dan ook medespeler. Daarom is het als speler én maker essentieel om vanaf het begin een publiek bij mijn creatieproces te betrekken."

"De behoefte om mij tot de rest van de wereld te verhouden"

Geluid speelt een belangrijke rol in de meeste van Geerts voorstellingen, al zijn specifieke nummers vaak niet het vertrekpunt of de inspiratiebron. "Ik moet wel toegeven dat ik de titel Please (don't) let me be (mis)understood wel aan één specifiek nummer van de blues- en rockgroep The Animals ontleende (lacht)." Het toeval wil ook dat zijn vorige voorstelling De dieren heette, maar verder gaat de vergelijking niet op: het nummer noch de band brachten weinig inhoudelijke inspiratie. "Het grootste deel van mijn werk vertrekt inhoudelijk vanuit beelden of situaties die ik me voor de geest haal tijdens het dagdromen. Ook maatschappelijke vraagstukken inspireren mij, de behoefte om mij tot de rest van de wereld te verhouden."

Aan de start van het improvisatieproces bleek Geert intuïtief op zoek naar orgelmuziek. Daarna verbreedde hij dit gamma naar gelijkaardige elektronische klankleuren. "Het eindigde met een afspeellijst vol sacrale, maar tegelijk heel speelse muziek van Terry Riley, Oliver Coats en Kali Malone. Allemaal stukken waarop ik als performer met plezier improviseer omdat ze geen ritme opleggen, of slechts op een bijna onderhuidse manier een bepaalde dynamiek aansturen."

In de voorstelling zijn naast Geert Belpaeme ook dansers Stanley Ollivier en Estefanía Álvarez Ramírez te zien. Tijdens KIEM staan ze echter pas aan het begin van hun werkproces staan en repeteren ze nog niet samen. Daarom presenteert Geert zijn work in progress alleen. Die solo is een voorstudie van een twintigtal minuten, vol materiaal dat hij voor het eerst op een publiek wil loslaten.

Please (don't) let me be (mis)understood wordt een expliciete clownsvoorstelling, maar wijkt evenwel van datzelfde format af. Bewandel tijdens KIEM samen met Geert Belpaeme als eerste dit spannende koord tussen publiek en performer, clownerie en dans.