Tien jaar na HonderdHuizen:
“Een thuis vind je ook buiten vier muren”
Tien jaar geleden ging theatermaakster Yinka Kuitenbrouwer op bezoek bij honderd mensen. Gewapend met een opnameapparaat en koekjes praatte ze met hen over ‘thuis’. Vandaag speelt ze de voorstelling opnieuw: waar zijn sommige van de HonderdHuizen-bewoners nu? Een van de mensen waar Yinka toen langsging, is Stiene Deseyn. Vrijwilligster van De Grote Post van het eerste uur én fan van Honderdhuizen. Vandaag spreken ze elkaar opnieuw!
Het is tien jaar geleden dat Yinka en Stiene elkaar ontmoetten, maar het gesprek is bij hen allebei blijven hangen. “Ik vond de wijze waarop je de voorstelling maakte, heel integer”, zegt Stiene tegen Yinka. “Net omdat het een kwetsbaar onderwerp is. De eenvoud heeft me ook heel erg aangesproken, hoe je het conceptueel in elkaar hebt gestoken.”
Yinka kwam een week op residentie in De Grote Post: “Tijdens die week fietste ik door Oostende en Bredene om mensen te vragen naar hun thuisgevoel. Zij zijn in de verzameling van de voorstelling gekomen.”
Waaronder dus Stiene, die afkomstig is uit Kortrijk en in Oostende belandde voor haar job. Ze reageerde op de oproep van Yinka omdat ze gefascineerd was door het concept ‘thuis’. “Ik werkte toen in een organisatie waar het opviel dat mensen heel erg loyaal waren. Een loyaliteit die ik zelf kende van in mijn eigen gezin. Ik vond dat zo frappant. Zij voelden zich in het bedrijf thuis. Maar toen ik met hen praatte, was de gemene deler dat zij geen thuissituatie hadden. Daardoor had ik al heel veel nagedacht over het idee ‘thuis’.”
“Dat herinner ik me heel goed aan het gesprek met jou”, pikt Yinka in. “Veel andere mensen hadden tijdens het interview op voorhand niet echt nagedacht over wat dat nu precies betekent. Dat was dan vaak ook wel een heel tof gesprek, maar bij jou was dat meteen diepgaand, omdat je daar al over nagedacht had, een gevoel bij had.”
Yinka bedacht Honderdhuizen toen ze zelf van Amsterdam naar Gent verhuisde. “Ik dacht altijd dat ik terug zou keren naar Nederland. Maar tijdens mijn studie besefte ik langzaamaan dat ik me meer thuis voelde in Gent. Dat verwarde me. Ik woonde bovendien in een heel diverse wijk met veel nationaliteiten. Ik wilde weten hoe dat ook voor hen was, een thuis. Die voorstelling maken en spelen was een heel fijn proces. Tien jaar lang is dat in mijn hoofd blijven rondgaan; ik bleef er ook maar over aangesproken worden. Ik heb veel andere voorstellingen gemaakt en gespeeld maar die Honderdhuizen deed iets.”
De voorstelling kreeg een update. Sommige delen bleven, andere zijn nieuw. “Zo is er iemand die toen zei: ‘ik kan me voorstellen dat het hebben van kinderen alles af zou maken.’ Nu heeft ze een gezin, dus dat is heel mooi om te horen of het effectief zo is.”
Niet alleen de voorstelling ziet er iets anders uit, ook het concept van ‘thuis’ is voor zowel Stiene als Yinka veranderd. “Ik woonde toen samen met een vriendin, was net afgestudeerd”, zegt Yinka. “Nu heb ik twee kinderen en woon ik in een cohousing.”
Ook voor Stiene is alles anders. “Toen had ik een nieuwe partner. Acht jaar waren we samen, maar hij veranderde erg. Ik voelde me niet meer veilig en ben alleen verdergegaan. Daardoor herbekijk ik wat thuis voor mij is: geruststelling, veiligheid. Kan je een thuis hebben alleen? Daar denk ik nu veel over na. Connectie heb ik ook nodig en dat ligt nu buiten.”
“Die veiligheid is iets wat bij iedereen die ik heb geïnterviewd naar boven kwam”, beaamt Yinka. “In je kleine thuis, maar ook in de ruime omgeving. Als je niet veilig bent, kun je je nergens thuis voelen. En die connectie, ja: thuis is misschien ook niet alleen binnen de vier muren van een woning.”
“Ik ben iets kwijt, maar ik heb ook iets gekregen: vrijheid”, zegt Stiene. “Dat is gigantisch. Als ik vannacht om 4 uur wakker word en wil lezen, doe ik dat gewoon. Eigenlijk wil je individu zijn; maar ook ergens bij horen. Ik denk dat we nog altijd in een maatschappij zitten waar erbij horen nog vaak een traditioneel gezin in. Dat schuurt wel.”
Komt er binnen tien jaar nog een update van Honderdhuizen? Yinka lacht: “Ja, wie weet. Het geeft wel ruimte om te blijven nadenken.” Stiene zal opnieuw aanwezig zijn tijdens de voorstelling op KIEM: “Ik was van plan om een kaartje te kopen. Maar er werd nog iemand gezocht om als vrijwilliger aanwezig te zijn. Dus zo kan ik de voorstelling opnieuw zien. Ik ben heel benieuwd.”
Tien jaar later zijn zowel de voorstelling als de levens van Yinka en Stiene veranderd, maar het zoeken naar een thuis blijft even actueel!